– “Tôi gửi tặng mỗi thầy 2 chiếc khăn “mùi xoa” (mouchoir), tập sống văn minh lịch sự mấy thầy ơi”.
– “Mỗi ông lớp tu đức cho tôi chụp một tấm hình để tôi học tên các ông”. Thế là “auto” mỗi ông một tấm “hình thờ”* trên tường, trong phòng cha giáo.
– “Quà Giáng Sinh tôi cho mỗi ông bốc thăm 1 con số, vô phòng tôi nhận quà theo con số đó”. Các vật dụng, quà cáp nhận được trong năm, được cha giáo giữ lại, đánh số và cho các thầy bốc thăm ngẫu nhiên.
*****
Chẳng có cha thầy nào từng là cựu học viên Đại chủng viện Thánh Quý – Cần Thơ, lại không biết đến những “sự tích” đó của cha giáo Giuse Phạm Văn Chỉnh. Nhắc đến Cha giáo Giuse Chỉnh, cách chung ai cũng nhận thấy ngài là một linh mục gương mẫu, sống khiêm nhường, khó nghèo và rất đơn sơ. Đúng như tên gọi “chuẩn không cần chỉnh”, ngài là người sống nề nếp, giờ giấc và kỷ luật.
Hôm nay, được tin ngài đã về nhà Chúa hồi 23h00 đêm Thứ Năm, ngày 22/5/2025, với 82 tuổi đời, 52 năm Linh mục. Trong đó có 15 năm (2000-2015), ngài làm Linh hướng tại chủng viện Thánh Quý – Cần Thơ, nơi tôi tu học.
Gợi nhớ vài điều về Cha cố Giuse với tên gọi mà tôi xin phép gọi riêng: Cha giáo Giuse “Nghiêm Văn Chỉnh”.
Trước tiên, Cha giáo Giuse là người rất nghiêm chỉnh với Chúa. Ai đã từng tham dự và cảm nhận độ “nhập tâm” của ngài khi dâng lễ, đều xác nhận một điều: Cha giáo rất chỉn chu khi dâng lễ. Đôi khi điều đó làm “sốt ruột” những chủng sinh trẻ thiếu kiên nhẫn như chúng tôi, nhưng với Cha giáo Giuse, cái gì dành cho Chúa thì không thể qua loa, chiếu lệ, hay vội vàng hấp tấp được. Ngài cũng thường xuyên nhắc nhở anh em chủng sinh về tác phong khi tham dự Thánh lễ: “Ai có giày đi giày thì số một rồi, ai đi dép có quai hậu (sandal – xăng đan), thì đừng đạp xuống, phải mang cho đúng kiểu của nó. Ai nghèo mà không đủ tiền mua xăng đan, ghé phòng tôi lấy tiền mua. Mà mua đôi chừng 200 là đi tốt rồi, đừng mua đắt tiền quá”. Giờ kinh sách, viếng Chúa của các thầy ở chủng viện, cũng hiếm khi vắng mặt Cha linh hướng Giuse.
Thứ đến, Cha giáo Giuse nghiêm chỉnh với tha nhân. Tôi không biết nhiều về cung cách và việc mục vụ của ngài khi ở các Giáo xứ, cũng không được ngài đồng hành thiêng liêng trong những năm thần học, nhưng nhìn vào phong thái và tương quan với chủng sinh trong chủng viện, tôi khẳng định cha Giuse là người rất trân trọng và quý mến tình thân. Có lần cha hỏi tôi: Thầy thích chơi thể thao môn gì? – Dạ con chơi bóng chuyền. Thầy không thích đá banh à? Cha nói: Tôi thích đá banh lắm mà tuần đầu tôi về chủng viện đá banh, bị thầy kia va vào nâu một bên mắt, chắc tôi già rồi không hợp môn đó, tôi chơi bóng bàn thôi. Bóng bàn không tiếp xúc giao lưu được nhiều, nên tôi tranh thủ những giờ tương giao. Cha là cha giáo duy nhất đến thăm nhà từng chủng sinh cha phụ trách linh hướng. Cứ đến nhà ông thầy này thì sắp xếp điện thoại cho ông thầy tiếp theo gần đó nhất. Năm 2014, tôi không thuộc diện được “thăm nom” nhưng biết tôi mới xuất viện sau tai nạn thập tử nhất sinh, ngài cũng đến tận nhà hỏi thăm và chúc lành cho tôi. Đi đâu ngài cũng rất chỉn chu trong tác phong, trong cung cách tiếp xúc và gặp gỡ.
Cuối cùng, Cha giáo Giuse cũng hết sức nghiêm chỉnh với chính mình. Giờ nào viếc nấy, việc nào chỗ nấy. Chiều 16h15 là giờ thể thao, nên giờ lớp Cha linh hướng Giuse luôn kết thúc vào 16h00, để còn giờ đi về mang giày, khởi động, chuẩn bị ra sân. Ấy thế mà mấy thầy cũng truyền tai nhau, lắt léo, căn me cứ 16h00 là thắc mắc, hỏi chuyện dông chuyện dài… “Thôi! Ông nào thắc mắc gì trao đổi riêng hay để giờ linh hướng nhé!”. Có ít người nhận định cho ngài là người quá cứng nhắc, thế nhưng mỗi người có một “kỷ luật bản thân” cho chính mình. Nơi cha cố Giuse: Đơn sơ, Thanh bần và Thánh thiện là hoa quả của cách sống tu đức một cách nghiêm chỉnh với chính mình.
“Ai trung tín trong việc rất nhỏ, thì cũng trung tín trong việc lớn” (Ga 16,10). Nghiêm chỉnh không gì khác hơn là tên gọi khác của sự trung tín. Cha cố Giuse đã sống trung tín với mọi điều dù nhỏ nhất, chúng ta có quyền tin rằng ngài cũng đã trung tín với những điều lớn lao hơn, và chắc chắn ngài cũng trung tín đến hơi thở cuối cùng trong ơn nghĩa Chúa.
Xin phó dâng cuộc đời, phó dâng những công phúc và cả những bất toàn của cha cố Giuse nơi lòng nhân từ hay thương xót của Thiên Chúa. Ước mong nhờ công nghiệp của Chúa Kitô, Cha cố thân yêu của chúng ta sẽ được nghe lời Chúa mời gọi: “Hỡi đầy tớ tốt lành và trung tín,… hãy vào hưởng sự vui mừng của chủ ngươi” (Mt 25,21).
Lạy Chúa xin cho linh hồn Cha cố Giuse được nghỉ yên muôn đời, và cho ánh sáng ngàn thu chiếu soi trên linh hồn Cha cố Giuse. Amen.
…………..
* kiểu nói vui của chúng tôi, hình cha giáo chụp không đẹp nhưng bảo đảm rõ nét từng khuyết điểm nhận diện.
