TGPSG — Với Tông thư Desiderio Desidevari về đào tạo phụng vụ cho dân Chúa, Đức Thánh Cha Phanxico muốn chia sẻ một số suy tư về đào tạo phụng nhằm giúp ích cho việc “Chiêm ngưỡng vẻ đẹp chân lý trong cử hành Kitô giáo. Âm nhạc có một vị trí ưu việt trong cử hành phụng vụ, không chỉ là phương tiện để cộng đoàn tham gia tích cực, mà còn phản ảnh vẻ đẹp của Thiên Chúa mới là điều lôi kéo con người đến với sự thánh thiêng, tham dự vào sự viên mãn trọn vẹn của mầu nhiệm được cử hành (Trích dẫn của Đức Giám mục Kiều Công Tùng)
– Hòa cùng Giáo hội hoàn vũ trong Năm Thánh 2025, để đáp lại lời mời gọi của Đức cố Giáo Hoàng Phanxicô về Năm Thánh với chủ đề “Những người hành hương của hy vọng”, để cùng hiệp thông trong đức Tin và đức Ái, để dâng lên Thiên Chúa tâm tình cảm tạ vì biết bao ơn lành Ngài đã thương ban cho Giáo hội,
Với những ý hướng và mục đích trên, Ban Thánh nhạc giáo hạt Tân Sơn Nhì đã tổ chức cho các ca đoàn trong giáo hạt hành hương Năm Thánh tại giáo xứ Tân Phú, vào lúc 19.30 thứ Bảy ngày 14-06-2025.
Đồng hành với các ca đoàn có Linh mục (Lm) Giuse Lê Quốc Hùng -Đặc trách Thánh nhạc Giáo hạt Tân Sơn Nhì; Lm Vinh Sơn Vũ Đức Trọng -Phó xứ Tân Phú và Lm Roco Nguyễn Duy -Trưởng ban Thánh nhạc TGP Sài Gòn.
Buổi hành hương có 3 phần: Chầu Thánh Thể, nghe giảng huấn về Thánh nhạc và giải đáp thắc mắc.
- CHẦU THÁNH THỂ :
Linh mục Vinh Sơn Vũ Đức Trọng chủ sự giờ Chầu. Cha đặt Mình Thánh Chúa sau khi cộng đoàn cùng hát kinh Chúa Thánh Thần. Trong giờ phút chiêm ngắm Thánh Thể Chúa cộng đoàn cùng hát: Lắng nghe lời Chúa.
Sau khi đọc Tin Mừng theo Thánh Gioan (3,16-18), cộng đoàn cùng hát Lời Ngài là ánh sáng đời con…”
Có 4 đoạn suy niệm. Sau một đoạn suy niệm Lời Chúa, cộng đoàn cùng hát một bài ca ngợi Tình yêu Thiên Chúa.
– Cầu cho Đức Thánh Cha Leo XIV
– Tantum Ergo
.png)
– Lm chủ sự Vinh Sơn ban phép lành Thánh Thể cho cộng đoàn.
Kết thúc bằng bài hát “Những người hành hương của Hy Vọng”.
– Lm chủ sự Vinh Sơn ban phép lành Thánh Thể cho cộng đoàn.
Kết thúc bằng bài hát “Những người hành hương của Hy Vọng”.
- GIẢNG HUẤN VỀ THÁNH NHẠC
Lm Giuse Lê Quốc Hùng giới thiệu Lm Rôcô Nguyễn Duy, trưởng ban Thánh Nhạc TGPSG giảng huấn về Thánh nhạc.
Cha giảng huấn nhắc cộng đoàn 3 vấn đề:
1. Bài hát trong nhà thờ thì phải chọn hát những bài có ý hát trong Thánh lễ và phải được bất cứ một Đức Giám mục nào đã chuẩn nhận. Các ca trưởng đừng lên mạng download bài mới về.
2. Vai trò của ca trưởng trong ca đoàn và cộng đoàn
• Để có thể trở thành một ca trưởng thì bản thân các anh chị phải học thật nhiều. Vì ca trưởng không chỉ ảnh hưởng đến ca đoàn, mà còn ảnh hưởng đến cộng đoàn. Ca trưởng là người điều khiển việc phụng vụ trong nhà thờ. Quan trọng hơn là người giới thiệu sản phẩm cho cộng đoàn. Ví dụ như bài hát “Con luôn trông cậy Chúa lòng con tin tưởng nơi Ngài…” nếu ca trưởng điều khiển bài này hát nhanh sẽ không thể hiện được tâm tình và nội dung.
• Về lễ cầu hồn, cha nhạc sĩ Kim Long có bài hát “Từ vực sâu u tối con cầu xin Chúa Chúa ơi!” Nếu chúng ta cho ca đoàn hát nhanh thì không còn ý nghĩa của việc cầu khẩn. Vì thế Ca trưởng có trách nhiệm rất lớn trong việc sắp xếp bài hát cho ca viên.
• Phải xem âm vực của ca viên mà chọn vào bè Alto hay bè Soprano, để ca viên phù hợp với giọng hát của họ.
3. Chọn bài cho phù hợp
– Ca viên cũng phải biết để đề nghị với Ca trưởng của mình. Ngày mai lễ Chúa Ba Ngôi, chúng ta phải tôn thờ Chúa Ba Ngôi. Chúng ta phải hát những bài nào có liên quan đến Chúa Ba Ngôi. Ví dụ: Hồng ân Thiên Chúa bao la muôn đời con sẽ ngợi ca ơn Người. Vinh danh Cha và Ngôi Con Chúa. Với Thánh Linh không thuở trước sau. Ba Ngôi nguyên lý cao sâu. Thời gian không chút phải màu vinh quang…”
Nói đến Thiên Chúa Ba Ngôi là nói đến mầu nhiệm một Thiên Chúa, Thánh Gioan nói định nghĩa là Tình yêu Thiên Chúa. Về phụng vụ, tôn vinh Thiên Chúa là Đấng sáng tạo trời đất. Thiên Chúa đã xuống thế làm người để chuộc tội cho loài người. Ngài đến để thánh hóa chúng ta.
– Ca trưởng không được soạn những bài theo ý riêng của mình, mà phải xem bài này ca viên và cộng đoàn có hát được không? gặp bài khó quá cũng không chọn.
– Có những bài hát dành cho thiếu nhi như bài “Lời nguyện cầu như hương bay thắm thiết như trời mây. Dâng lên Ngài nguyện ước thắm đầy tình con dâng trọn từ đây…”.Thế nhưng có nhiều ca trưởng lại chọn cho người lớn là không phù hợp; hay như một bài hát Cha Kim Long viết cho các Thầy các Sơ khi dâng hiến đời mình cho Chúa “Xin hồng ân”, có trường hợp các Bà mẹ Công giáo hát bài “Lạy Mẹ Maria xin giữ gìn con đồng trinh…”
– “Hát là cầu nguyện hai lần”. Chúng ta là những ca viên của Chúa không phải là những ca sĩ ngoài đời. Vì vậy, phải để ý bài hát cho có tâm tình dâng hiến Chúa đừng hát như những cái máy.
– Ngày 8 tháng 12 hàng năm là lễ mừng Đức Mẹ Vô nhiễm Nguyên tội. Trong phần dâng lễ không chỉ hát những bài có những từ ngữ về bánh và rượu mà có thể hát những bài như “Mẹ Maria đẹp tươi như hừng đông chiếu rạng ngời.” Tuy không hát đúng với nghi thức nhưng linh mục đã đọc lời nguyện để thánh hóa của lễ, chúng ta có thể hát khác không sao. Nếu mùa Vọng thì hát “Trời cao hãy đổ sương xuống” vào dâng lễ cũng được không sao hết.
– Các ca đoàn phải phối hợp với các linh mục cử hành Thánh lễ. Đừng ngại hỏi trước các linh mục ý lễ để chọn bài hát phù hợp.
Còn rất nhiều vẻ đẹp của Phụng vụ như Đức Thánh Cha Phanxicô đã nói trong tâm thư “Những điều tôi muốn phục vụ cho dân Chúa”. Đó phải là nghệ thuật vẻ đẹp phụng vụ chúng ta phải cảm nhận được ơn Chúa qua lời hát. Khi hát lễ, có hai điều khi chúng ta ra về sẽ nhớ mãi: ca đoàn hát hay và Linh mục giảng hay. Nếu đạt được hai điều đó, giáo dân mới thấy phấn khởi khi đi lễ. Nhưng nếu giáo xứ chúng ta có ưu điểm là hát hay thì chúng ta cũng đừng bao giờ chê bai giáo xứ của bạn hát dở.
3. GIẢI ĐÁP THẮC MẮC:
1. Ngày 28/6, lễ vọng thánh Phêrô và Phaolô, ca đoàn sẽ hát bài gì?
– Theo lịch phụng vụ, ngày 29 là lễ chính, chiều 28 là lễ Vọng chúng ta cũng có thể hát về hai vị thánh, còn bài đọc đọc theo lễ thứ Bảy.
2. Chúa Nhật, nếu hát lễ cưới thì ca đoàn có được hát bài hát cho đôi tân hôn không? nhất là vào phần Hiệp lễ
– Chúa Nhật hay là lễ Trọng mà Cha sở cho làm lễ cưới trong lễ dành cho giáo dân thì không được, nhất là lễ Thánh Phêrô Phaolô.
– Tổng giáo phận có luật Ai đi dự lễ cưới vào Chúa Nhật coi như cũng đã dự lễ Chúa Nhật. Nếu có lễ cưới thì chúng ta được hát Hiệp lễ nhưng hát những bài về Chúa như Nguyện xin Giêsu thương đến cho ân tình mãi nở hoa hay bài “Ngày xưa khi hoa nở vườn Cana cũng có ý nghĩa về tân hôn. Nhưng nếu chúng ta hát bài “Con quỳ đây dâng Chúa tiếng ca cảm tạ” thì không được. Nhớ là, trong Thánh ca không có hai từ ngữ “anh em” cái đó thì để cho các cặp đôi hẹn hò ở bờ sông.
4. Khi chọn bài thì phải chắc chắn trong Phụng vụ. Nhưng khi chúng con không chắc chắn thì có hát được không?
– Muốn biết bài hát có chắc chắn hay không, chúng ta hãy xem phần Impimatur xác nhận của Bề trên; nếu không chắc chắn thì không hát.
– Khi chọn bài mà không biết chắc chắn thì ca trưởng hỏi Cha Trưởng ban Thánh nhạc
6. Cha nói trong Thánh ca không có hát những từ ngữ “anh với em” nhưng có những bài tình tứ như trong Diễm tình ca thì sao?
– Diễm Tình ca hay Diễm ca đều diễn tả tình yêu nam nữ, nhưng là nói về tình yêu Thiên Chúa với dân Israel. Đó là những lời của Chúa thì được hát được. Nhưng nếu có những từ lộ liễu quá thì không được. Trong Cựu ước cũng có những bài rất là trần trụi đời thường thì cũng không được hát.
7. Khi phục vụ ca đoàn mà không cân bằng được với gia đình hoặc không cần bằng giữa các thành viên với nhau thì phải làm sao?
Chúng ta phải làm thế nào để cân bằng và phân định công việc và bổn phận. Những người ở nhà cần hỗ trợ cho người đi tập hát và phục vụ ca đoàn. Trong gia đình, đôi khi người con muốn tham gia phục vụ, còn người mẹ lại không muốn hỗ trợ. Vì vậy, nếu để xảy ra chuyện giằng co thì chúng ta phải xem cái nào quan trọng hơn để lựa chọn. Ví dụ: Một chị Ca trưởng có con bị bệnh nặng nằm bệnh viện, chị phải bỏ ca đoàn, phải lựa chọn đứa con vì đó là quan trọng hơn. Hay có trường hợp một người mẹ ốm nặng phải được chăm sóc, chúng ta không đi lễ Chúa Nhật để ở nhà chăm sóc bà thì không có tội. Cha nhắc nhở: Giữa con cái và cha mẹ, chúng ta hãy làm điều gì đó để quan tâm đến nhau.
8. Bài hát “Thần khí Chúa đã sai tôi đi bây giờ sửa lại là “Này chính Chúa đã sai tôi đi. Bài nào đúng hơn?
– Sở dĩ bài hát được sửa lại vì không để Chúa Thánh Thần là Thần Khí tự lấy dầu của mình mà xức. Vì đây là Chúa Cha sai đi. Ngài xức dầu theo ý Chúa Cha nên chúng ta nên mới hát: Này chính Chúa đã sai tôi đi… đây là quan điểm Thần học hiện đại.
9. Trong phụng vụ:
– Mùa Phục Sinh kéo dài đến hết lễ Chúa Thánh Thần, nên trong thời gian này chúng ta vẫn hát bài Phục Sinh và hát Aleluia
– Giáo hội rất nhẹ nhàng, như người Mẹ với con cái; chỉ có chúng ta tự làm khổ mình thôi!
Hiện nay Giáo hội Công giáo cho chúng ta kéo dài mùa Phục Sinh đến hết lễ Chúa Ba Ngôi để mọi người đi xưng tội và rước lễ.
KẾT THÚC:
Lm Rôcô Nguyễn Duy kết thúc giảng huấn bằng bài “Cho con vững tin”. Ngài cảm ơn Lm chánh xứ Giuse, các cha phụ tá, Hội đồng Mục vụ giáo xứ Tân Phú đã tạo điều kiện để ngài đến đây giảng dạy.
Tiếp lời Lm Rôcô, Lm Giuse Lê Quốc Hùng cảm ơn Lm Rôcô đã không ngại đường xa về đây để giảng huấn và hành hương với các ca đoàn trong giáo hạt Tân Sơn Nhì. Ngài cũng cảm ơn Lm chánh xứ Giuse, các linh mục phó xứ, Hội đồng Mục vụ giáo xứ Tân Phú đã tạo điều kiện cho các ca đoàn trong giáo hạt được đến hành hương và nghe giảng huấn về Thánh nhạc. Cuối cùng, Linh mục Giuse cảm ơn các thành viên Ban Điều hành ca đoàn và các ca viên trong giáo hạt đã đến tham dự ngày hành hương sốt sắng.
Cha Rôcô ban phép lành cho cộng đoàn và tất cả cùng chụp hình lưu niệm với các Cha trước khi chia tay. Mọi người ra về trong niềm vui mừng và hy vọng vào Chúa vì “Hát là cầu nguyện 2 lần”
Bài & Ảnh: Phương Nga (TGPSG)
|
|
